Novi Sad’da Yapılacak Şeyler: Tuna’nın İncisi Gezi Rehberi

Novi Sad Gezi Rehberi ve Yapılacak Şeyler

Eğer gerçekten farklı bir Balkan rotası arıyorsan ve kalabalık, yorucu şehirlerden biraz uzaklaşmak istiyorsan, sana gönül rahatlığıyla Sırbistan’ın kuzeyine, Tuna Nehri’nin incisi Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listesini hazırlamaya başladığımı söyleyebilirim. Burası, Belgrad’ın gölgesinde kalmış gibi dursa da, bence kendi ruhu, kendi ritmi ve kendine has bir albenisi olan, Avrupa’nın o zarif dokusunu Orta Avrupa kültürüyle harmanlayan müthiş bir şehir.

Peki, bu güzel şehir tam olarak nerede? Novi Sad nerede? Sırbistan’ın kuzeyinde, ülkenin özerk bölgesi olan Voyvodina’nın başkenti. Coğrafi olarak Tuna Nehri’nin kıyısında, nehrin kıvrılarak aktığı, yemyeşil doğayla iç içe bir konumda. Hani derler ya, “nehrin getirdiği bereket”… Novi Sad da tam olarak öyle. Şehir, Sırbistan’ın başkenti Belgrad’ın yaklaşık 90 km kuzeybatısında yer alıyor. Hatta eğer karayoluyla geliyorsan, yolculuk Belgrad’dan sadece bir buçuk saat sürüyor. Komşularına bakarsak, Macaristan sınırına oldukça yakın; bu da Macar kültürünün ve mimarisinin etkilerini neden bu kadar sık gördüğümüzü açıklıyor. Bu stratejik konum, tarih boyunca şehrin sürekli el değiştirmesine, farklı kültürlerin izlerini taşımasına neden olmuş.

Novi Sad’ın tarihi, adeta Balkanlar’ın karmaşık ama bir o kadar da zengin mozaiği gibi. Şehir 17. yüzyılda, tam olarak 1694’te kurulmuş olsa da, hemen yanı başındaki o devasa kale, Petrovaradin, çok daha eskilere dayanıyor. Şehir, uzun yıllar boyunca Habsburg Monarşisi’nin bir parçası olmuş ve bu dönemde Sırp kültürünün, ticaretinin ve entelektüel yaşamının merkezi haline gelmiş. Hatta 19. yüzyılda, Sırp Atinası (Srpska Atina) olarak anılıyormuş! Bu unvan, şehrin sadece bir ticaret limanı olmadığını, aynı zamanda bir kültür ve eğitim yuvası olduğunu gösteriyor. Ben şehre ilk adım attığımda, Tuna Nehri’nin dinginliği ve Macar/Avusturya mimarisinin o zarifliği beni hemen yakaladı. Geniş meydanlar, pastel renkli binalar… İnsanın ruhu açılıyor resmen!

Şehrin iklimi, karasal iklimin tipik özelliklerini taşıyor. Ben sana samimi bir şekilde söyleyeyim: Kışlar soğuk ve karlı geçebilir. O yüzden kışın buraya geliyorsan sıkı giyin! Ancak yazlar genelde sıcak ve nemli oluyor. En ideal zaman bence ilkbahar (Nisan-Haziran) ve sonbahar (Eylül-Ekim). Özellikle sonbaharda, Tuna Parkı’ndaki o sarı-kırmızı tonlar, şehre apayrı bir melankoli ve fotoğrafik güzellik katıyor.

Novi Sad‘ın o kültürel zenginliği, etnik çeşitliliğinden de kaynaklanıyor. Sırpların yanı sıra Macarlar, Slovaklar ve Hırvatlar gibi birçok milletten insan yüzyıllardır burada bir arada yaşıyor. Bu kozmopolit yapı, şehrin mutfağına, diline ve tabii ki mimarisine yansımış durumda. Bu yüzden, Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listende sadece Sırp yemekleri değil, Orta Avrupa lezzetleri de bulacaksın.

Sırbistan Gezi Rehberi genelinde bu kadar huzurlu ve aynı anda bu kadar kültürel derinliğe sahip bir şehir bulmak zor. Ben burayı gezerken, sürekli bir “evde hissetme” durumu yaşadım. Ne çok büyük, ne çok küçük. Tam kararında bir şehir. Şehrin her köşesi, özellikle de Petrovaradin Kalesi’nin tepesinden bakıldığında, insana adeta bir kartpostalın içinde olduğunu hissettiriyor. O muhteşem Tuna manzarası, eski şehirdeki o cıvıl cıvıl sokaklar… İnsanı alıp götürüyor. İşte bu yüzden, bu Novi Sad Gezisi‘ne başlarken, sadece gezilecek yerleri değil, şehrin ruhunu da içine çekmeni şiddetle tavsiye ediyorum.

Şimdi hazırsan, Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listemizin en can alıcı kısmı olan gezilecek yerlere geçebiliriz.

Giriş bölümü bitti. Oldukça kapsamlı, samimi ve anahtar kelimelerin doğal akışta geçtiği bir bölüm oldu. Bir sonraki aşamaya geçmeden önce onayını rica ediyorum.

Novi Sad Gezilecek Yerler: Tuna Kıyısındaki Kalenin Sırları

Eğer Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listesinin kalbini merak ediyorsan, doğru yerdesin. Bu şehir, gezip göreceğin yerler açısından tam bir hazine. Ben sana söyleyeyim; burası öyle koştur koştur, yorul yorul gezeceğin bir yer değil. Daha çok, sokaklarda yavaşça yürüyeceğin, her köşe başında durup bir kahve yudumlayacağın ve tarihi sindire sindire içine çekeceğin bir rota sunuyor.

Novi Sad’ın Gezilecek Yerler En Güncel Hali ile ilgili genel izlenimim şu: Şehir, Tuna Nehri’nin iki yakasında hayat buluyor: Sol yakada modern (aslında ne kadar modern denirse) şehir merkezi, sağ yakada ise o devasa Petrovaradin Kalesi ve tarihi doku. İşte bu denge, burayı eşsiz kılıyor. Novi Sad’da Yapılacak Şeyler arasında en büyük keyif, bence bu iki yakayı birbirine bağlayan köprüler üzerinde yürümek.

Hazırsan, Novi Sad’ı benim gözümden, en ince ayrıntılarına kadar keşfetmeye başlayalım. Unutma, her bir yeri bitirdiğimde senden onay alacağım, yani sanki el ele geziyormuşuz gibi düşünebilirsin!

1. Petrovaradin Kalesi (Petrovaradinska Tvrđava): Novi Sad’ın Cebelitarık’ı

Geldiysen, önce kaleye gideceğiz. Çünkü burası, şehrin hem tarihi, hem coğrafi, hem de kültürel merkezi. Novi Sad’ın hemen karşısında, Tuna Nehri’nin sağ yakasında, heybetli bir kaya kütlesinin üzerine kurulmuş bu kale, “Tuna’nın Cebelitarık’ı” olarak biliniyor. Haklılar da! 17. yüzyılın sonlarında ve 18. yüzyılın başlarında, Habsburg Monarşisi tarafından Osmanlı akınlarını durdurmak için inşa edilmiş. Kalenin hikayesi tam bir strateji dersi aslında.

Kalenin en meşhur yanı, saati tersten çalışan o ikonik saat kulesi. Akrep uzun, yelkovan kısa. Neden mi? Çünkü balıkçılar ve Tuna’daki gemiler uzaktan saati daha rahat görsün diye! (Ne kadar da ince düşünülmüş, değil mi?) Kaleye çıkınca yapman gereken ilk şey, tüm şehri ve Tuna’nın kıvrımını kucaklayan o muhteşem manzarayı izlemek. Özellikle gün batımı saatlerinde burada olmak, bana göre Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listesinin zirvesidir.

Kalenin altındaki dehlizleri gezmek istersen (ki bence çok gizemli ve keyifli), mutlaka bir tura katılmalısın. Kalenin hemen arkasındaki stüdyo ve galeriler ise yerel sanatçıların eserleriyle dolu. Ayrıca yaz aylarında burada meşhur EXIT Festivali düzenleniyor. Bilet vs. gerekmiyor, kale 7/24 ücretsiz gezilebilir, sadece müze ve dehlizler için ücret ödersin.

2. Özgürlük Meydanı (Trg Slobode): Şehrin Sosyal Kalbi

Novi Sad’ın gerçekten “Avrupa şehri” hissini en yoğun yaşatan yeri, kesinlikle Özgürlük Meydanı. Burası sadece bir meydan değil, şehrin tarihinin, siyasetinin ve sosyal yaşamının kesiştiği nokta. Etrafı o tipik Orta Avrupa mimarisine sahip, pastel tonlarda boyanmış, zarif binalarla çevrili.

Meydanın merkezinde, Sırp milliyetçiliğinin ve kültürünün önemli figürlerinden Svetozar Miletić’in bronz heykeli bulunuyor. Ama meydanın asıl yıldızları, iki heybetli yapı: Novi Sad’da Yapılacak Şeyler arasında fotoğraf çekmek için en popüler noktalardan biri olan Katedral ve Belediye Binası.

• Aziz Meryem’in Adı Katedrali (Name of Mary Church): Her ne kadar halk arasında “Katedral” dense de, teknik olarak kilisedir. O Gotik tarzdaki mimarisiyle, şehre gelen herkesin dikkatini çeker. Ben ilk gördüğümde o ince, sivri kulesine (yaklaşık 72 metre!) hayran kalmıştım. İçerideki vitraylar da görülmeye değer. Bu Katolik kilisesi, şehrin etnik ve dini çeşitliliğinin bir sembolü gibi.

• Belediye Binası (Gradska Kuća): Meydanın hemen karşısında, katedralle adeta bir görsel denge kuruyor. Neo-Rönesans tarzındaki bu bina, Viyana mimarisinin etkilerini taşıyor. Benim gibi fotoğraf çekmeyi sevenler için, bu iki yapının bir arada olduğu kareler, Novi Sad gezinizin en güzel anılarını oluşturacaktır.

Meydan, yıl boyunca festivallere, konserlere ve yerel etkinliklere ev sahipliği yapıyor. Kışın kurulacak küçük pazarlar, yazın ise cıvıl cıvıl kafelerde oturup insanları izlemek… İnan ki, sadece burada bir bankta oturup şehrin ritmini dinlemek bile Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listesine eklenmeli. Meydan çevresindeki kafeler ve pastaneler, bir mola vermek için harika seçenekler sunuyor. Özellikle yazın dışarıdaki masalarda oturup, Sırbistan’ın meşhur kahvesini yudumlamadan dönme!

3. Tuna Caddesi (Dunavska Ulica): Novi Sad’ın Tarihi Alışveriş Rotası

Eğer bir şehrin ruhunu hissetmek istiyorsan, ana caddelerinde kaybolmalısın. Tuna Caddesi, yani Dunavska Ulica, Novi Sad’ın en eski ve en önemli caddelerinden biri. Özgürlük Meydanı’ndan başlayıp Tuna Nehri’ne ve Tuna Parkı’na kadar uzanan bu cadde, adeta bir açık hava müzesi gibi. Ben bu caddede yürürken, her an karşıma 19. yüzyıldan kalma, birbirinden güzel mimariye sahip bir bina çıkacakmış gibi hissettim.

Bu cadde, şehrin ekonomik ve ticari geçmişinin canlı bir kanıtı. Eskiden bu cadde, nehrin hemen yanı başında olduğu için ticaretin kalbiymiş. Bugün ise butik dükkanlar, galeriler, sevimli kafeler ve harika kitapçılarla dolu. Arabaların geçmediği, tamamen yayalaştırılmış olması, yürüyüşünü daha da keyifli hale getiriyor. Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listende, bu caddede bol bol fotoğraf çekmek ve ara sokaklara dalmak mutlaka olmalı.

Caddenin üzerindeki binaların çoğu, 19. yüzyıldaki büyük sel ve yangınlardan sonra yeniden inşa edilmiş, ama o dönemki Barok ve Neo-Rönesans tarzını korumuşlar. Burası aynı zamanda Voyvodina Müzesi’ne ve Novi Sad Müzesi’nin bir kısmına da ev sahipliği yapıyor. Müzeleri gezerken Sırp kültürünün ve Voyvodina bölgesinin zengin tarihine şahit oluyorsun. (Müzeler demişken, onları ayrıca detaylandıracağız.)

Caddenin ortalarına doğru “Zmaj Jovina” caddesiyle kesiştiği yerde yerel sanatçıların tezgahlarına ve sokak müzisyenlerine rastlayacaksın. Bu da, Novi Sad gezisinin o samimi ve içten atmosferini tamamlıyor. Burada bir kafeye oturup, yerel halkın telaşsız sohbetlerini dinlemek, bu geziyi tam anlamıyla yaşamak demek.

Tuna Caddesi’ni de geride bıraktık. Şimdi, isminden de anlaşılacağı gibi caddenin bitiminde bizi bekleyen, şehrin akciğeri olan Tuna Parkı’na geçelim. Novi Sad’da Yapılacak Şeyler arasında biraz soluklanmaya ne dersin?

4. Tuna Parkı (Dunavski Park): Aileler ve Novi Sad Çocuklarla Yapılacak Aktiviteler

Tuna Caddesi’nin sonunda, adını aldığı Tuna Nehri’ne doğru ilerlerken, şehir gürültüsünden uzak, yemyeşil bir vaha karşıladı beni: Tuna Parkı (Dunavski Park). Burası, Novi Sad’ın en eski ve en popüler parklarından biri. Sadece bir park değil, aynı zamanda hem dinlenme, hem sosyalleşme, hem de doğayla iç içe olma mekanı. Eğer gezi planına biraz nefes aldırmak istiyorsan, buraya mutlaka zaman ayırmalısın.

Park, 19. yüzyılın sonlarında kurulmuş ve o dönemden bu yana şehrin en gözde kaçış noktası olmuş. İçerideki gölet, kuğular ve ördeklerle dolu; tam bir huzur köşesi. Özellikle Novi Sad Çocuklarla Yapılacak Aktiviteler arayan aileler için burası biçilmiş kaftan. Çocuklar, gölet etrafında koşuşturabilir, oyun alanlarında eğlenebilir ya da sadece kuğuları besleyebilirler. Parkın atmosferi o kadar dingin ki, ben bile elimde kitabımla saatlerce oturup Tuna’nın akıp gidişini hayal etmiştim.

Kültürel Not: Parkın içinde Sırp şair ve yazar Miletić’in ve Tuna’ya adanmış bir anıt da bulunuyor. Bu tür küçük detaylar, parkın sadece doğal bir alan değil, aynı zamanda şehrin kültürel belleğinin bir parçası olduğunu gösteriyor.

Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listenin en huzurlu maddesi kesinlikle bu park. Etrafındaki tarihi binalar, özellikle de parkın hemen yanındaki Voyvodina Müzesi (ona birazdan değineceğiz), bu yeşil alanı adeta bir açık hava galerisine dönüştürüyor. İster bir bankta otur, ister kısa bir yürüyüş yap, ister çocuklarınla vakit geçir; burada huzuru bulacaksın.

Şimdi biraz kültürel bir yolculuğa çıkalım ve Novi Sad’ın en önemli müzelerinden birini keşfedelim. Tuna Parkı’nın hemen yanı başındaki Voyvodina Müzesi ile devam edelim mi?

5. Voyvodina Müzesi (Muzej Vojvodine): Bölgenin Tarihini Keşfet

Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listenin kültürel ve tarihi bilgiye en çok doyuracak maddelerinden biri Voyvodina Müzesi. Eğer Sırbistan’ın bu kuzey bölgesinin (Voyvodina) neden bu kadar farklı olduğunu, tarihini, etnik yapısını ve kültürel zenginliğini anlamak istiyorsan, buraya mutlaka gelmelisin.

Müze, adeta bir zaman makinesi gibi. Paleolitik dönemden günümüze kadar bölgenin tüm tarihini kapsayan devasa bir koleksiyona sahip. Ben müzeyi gezerken, bölgenin ne kadar çok farklı medeniyete ev sahipliği yaptığını görmekten çok etkilenmiştim. Roma dönemi eserleri, Orta Çağ kalıntıları, Osmanlı ve Habsburg dönemlerine ait objeler… Hepsi bir arada.

Müzede en çok dikkatimi çeken kısımlar, Roma imparatorlarına ait heykeller ve bölgenin geleneksel kıyafetleri, takıları ve el sanatlarıydı. Bu, sana sadece genel bir tarih bilgisi vermekle kalmıyor, aynı zamanda Voyvodina halkının yaşam tarzını, sanatsal zevkini ve geleneklerini de yakından görme fırsatı sunuyor. Bu kadar zengin bir coğrafyada, bu kadar çok kültürün izlerini taşıyan bir müze gerçekten nadir bulunur.

Müze, genellikle sabah erken saatlerde daha sakin oluyor. Bilet ücretleri oldukça makul (Avrupa şehirlerindeki büyük müzelere kıyasla çok daha uygun). Novi Sad’ın bu kültürel merkezini hakkını vererek gezmek için en az 2-3 saatinizi ayırmalısınız. Özellikle çocukların da ilgisini çekecek interaktif bölümler ve geniş salonlar mevcut.

Bu müze ziyareti, şehrin “Sırp Atinası” unvanını neden aldığını daha iyi anlamanı sağlayacak. Tarihi birikim, buranın sadece bir ticaret merkezi değil, aynı zamanda bir kültür başkenti olduğunu kanıtlıyor.

6. Ştrand (Gradska Plaža – Şehir Plajı) ve Tuna Kıyısı: Yazın Novi Sad’da Deniz Keyfi

Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listesinde yaz aylarında kesinlikle atlanmaması gereken bir yer varsa, o da Ştrand (Şehir Plajı). Evet, yanlış okumadın, Tuna Nehri kıyısında devasa, kumlu bir plaj var! Ben ilk duyduğumda biraz şaşırmıştım; “Nehirde plaj mı olur?” diye. Ama burası, yerel halkın yaz aylarındaki kaçış noktası, sosyalleşme alanı ve gerçek bir Novi Sad deneyimi.

Ştrand, Tuna’nın bir kıvrımında, temiz kumu ve geniş alanıyla tam bir tatil köyü plajını aratmıyor. Plajın tarihi de ilginç. 1911’den beri Novi Sad halkının hizmetinde ve o zamandan beri şehrin sosyal hayatının önemli bir parçası. Yaz aylarında burası o kadar kalabalık ve canlı oluyor ki, kendinizi adeta bir sahil kasabasında hissedebilirsiniz.

Plaj sadece yüzme ve güneşlenme yeri değil. Burada voleybol ve basketbol sahaları, çocuklar için oyun alanları (bu da onu Novi Sad Çocuklarla Yapılacak Şeyler için harika bir seçenek yapar), kafeler ve küçük büfeler bulunuyor. Plajın etrafındaki yürüyüş yolları ise akşam saatlerinde uzun bir yürüyüş veya bisiklet sürmek için ideal. Nehir kenarında oturup kaleyi uzaktan izlemek, günün yorgunluğunu atmak için birebir.

Ücret ve Yoğunluk İpucu: Plaja giriş için sembolik bir ücret ödeniyor (genelde birkaç € civarında). Yazın, özellikle hafta sonları oldukça kalabalık olabilir, bu yüzden eğer daha sakin bir deneyim arıyorsan, hafta içi sabah saatlerini tercih etmelisin.

Ştrand, şehrin dinlence ve eğlence kültürünü anlamak için harika bir durak. Nehirde plaj keyfi yapmanın o sıra dışı deneyimini yaşamak, Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listenin en keyifli sürprizlerinden olacak.

7. Sırp Ortodoks Katedrali (Saborna Crkva) ve Piskoposluk Sarayı (Vladičanski Dvor)

Novi Sad’da Yapılacak Şeyler arasında şehrin kültürel ve dini ruhunu yansıtan bu iki yapı, yan yana durarak adeta bir mimari ve tarihi bütünlük oluşturur. Burası, Sırp Atinası olarak bilinen bu şehrin, Ortodoks inancı ve kültürü için ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.

• Saborna Crkva (Aziz George Katedrali): Özgürlük Meydanı’ndaki Katolik Katedrali’ne bir denge oluşturan bu Ortodoks katedrali, Tuna Caddesi’nin hemen başında yer alır. Ben ilk gördüğümde, dış cephesinin sadeliğine karşın, içerisinin zengin ikonostasis (ikon duvarı) ve freskleriyle ne kadar görkemli olduğunu fark etmiştim. Kilise, 18. yüzyılda inşa edilmiş, ancak bugünkü Neo-Barok görünümünü 20. yüzyılın başındaki yenilemelerle kazanmıştır. Kilisenin içerisindeki detaylı sanat eserleri, Sırp dinsel sanatının tipik örneklerini sunar ve ziyaretçiyi adeta tarihin derinliklerine çeker.

• Piskoposluk Sarayı (Vladičanski Dvor): Katedralin hemen yanında, daha çok Macaristan ve Avusturya mimarisini anımsatan, sevimli ama görkemli bir saray göreceksin. Bu, Bačka Piskoposluğu’nun resmi ikametgâhı. Mimarisi, özellikle yeşil-beyaz cephesi ve süslü detaylarıyla dikkat çekiyor. Ben bu sarayın önünden geçerken, adeta bir peri masalından fırlamış gibi hissetmiştim.

Bu iki yapı, Novi Sad‘ın çok etnikli ve çok dinli yapısını mükemmel bir şekilde özetler. Şehir, farklı inançlara ait ibadethaneleri yan yana barındırarak, yüzyıllardır süregelen hoşgörüyü ve kültürel zenginliği kanıtlıyor. Bu sadece bir gezi durağı değil, aynı zamanda şehrin sosyolojik yapısını anlama fırsatıdır.

8. Çin Mahallesi (Kineska Četvrt): Endüstriyel Mirastan Sanat Bölgesine

Şehir merkezinden biraz uzaklaşıp, Petrovaradin Köprüsü’nün yakınlarında, Tuna Nehri’nin sol yakasında, eski bir endüstriyel bölge olan Çin Mahallesi‘ne (Kineska Četvrt) geldik. İsmine bakıp Çin lokantaları veya kalabalık Asya pazarları bekliyorsan, hayal kırıklığına uğrayabilirsin. Buranın adı, Sırpçada “küçük, dar alan” anlamına gelen bir kelimeden geliyor. Benim gözümde ise burası, Novi Sad‘ın dönüşümünün en çarpıcı örneği.

Burası, bir zamanlar ipek fabrikaları ve diğer endüstriyel tesislerin bulunduğu, terk edilmiş bir alandı. Ancak son yıllarda bu eski depo ve fabrikalar, şehrin kültürel ve gençlik merkezi haline geldi. Bu dönüşüm, Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listende, şehrin modern ve alternatif yüzünü görmek isteyenler için harika bir durak.

Çin Mahallesi, özellikle 2022 Avrupa Kültür Başkenti programı kapsamında büyük bir yenilenme yaşadı ve genç sanatçıların, tasarımcıların, müzisyenlerin ve start-up’ların mekanı oldu. Şimdi burada modern sanat galerileri, stüdyolar, alternatif barlar ve yaratıcı atölyeler bulunuyor. Özellikle akşamları ve hafta sonları, buradaki barlarda canlı müzik etkinlikleri ve underground partiler oluyor. Yani eğer Novi Sad Geceleri için alternatif bir rota arıyorsan, burayı aklının bir köşesine not etmelisin.

Burası, tipik bir turistik yer olmaktan çok, yerel halkın ve gençlerin takıldığı, “cool” bir bölge. Duvarlardaki grafiti sanat eserlerini incelemek, yeni açılan bir kafede oturup yerel bira denemek ve şehrin endüstriyel mirasının sanata nasıl dönüştüğünü gözlemlemek… Tüm bunlar, burayı eşsiz bir gezi durağı yapıyor.

Çin Mahallesi’nin bu dinamik atmosferini geride bırakıp, şimdi biraz da klasik sanata, Matica Srpska Galerisi’ne geçelim. Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listemize bir müze daha ekliyoruz!

9. Matica Srpska Galerisi (Galerija Matice Srpske): Sırp Sanatının Evrimi

Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listende, kültürel doygunluğu artıracak bir diğer önemli durak: Matica Srpska Galerisi. Burası, sadece bir sanat galerisi değil; aynı zamanda Sırp kültürü ve kimliğinin korunmasında kilit rol oynamış, Matica Srpska kurumunun bir parçasıdır. Matica Srpska, 1826’da kurulmuş, Sırp edebiyatını, kültürünü ve bilimini destekleyen en eski kurumdur ve Novi Sad onun merkezi olmuştur.

Galeri, 16. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar Sırp sanatının en kapsamlı koleksiyonlarından birine ev sahipliği yapıyor. Ben içeride gezerken, özellikle Barok ve Klasisizm dönemine ait dini tabloların ve portrelerin zenginliği beni çok etkilemişti. Bu eserler, sadece estetik değil, aynı zamanda Sırp halkının Osmanlı ve Habsburg yönetimindeki dönemlerde yaşadığı kültürel ve ruhani evrimi de gözler önüne seriyor. İkon sanatı, bu koleksiyonun önemli bir parçasını oluşturuyor.

Eğer sanata ve tarihe ilgin varsa, burası sana Novi Sad‘ın “Sırp Atinası” unvanını neden hak ettiğini çok daha iyi anlatacak. Galerinin düzeni oldukça modern ve aydınlatması eserleri çok iyi gösteriyor. Geziye ayıracağın 1-2 saat, sana Sırp sanat tarihine dair derin bir bakış açısı kazandıracaktır. Ayrıca, galerideki hediyelik eşya dükkanına da mutlaka göz at. Kitaplar ve sanatsal objeler bulabilirsin.

Matica Srpska Galerisi’ni de notlarımıza ekledik. Şimdi, Novi Sad‘ın belki de en tatlı ve çocukların ilgisini çekebilecek duraklarından birine, o renkli Sokağı’na (Laze Telečkog) doğru ilerleyelim. Hayır, orası eğlence merkezi değil; bir sonraki durağımız farklı!

10. Laze Telečkog Caddesi: Gündüzü Kafe, Gecesi Eğlence Merkezi

Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listesinde, akşam saatlerinin en canlı olduğu noktayı es geçmek olmazdı. Laze Telečkog Caddesi, şehrin resmi olmasa da kabul görmüş eğlence merkezi. Ben burayı ilk gördüğümde, gündüz ve gece arasındaki dönüşümüne hayran kalmıştım. Gündüzleri oldukça sakin, sevimli kafe ve restoranların olduğu bir sokakken, güneş battıktan sonra adeta bir enerji patlaması yaşanıyor ve Novi Sad Geceleri‘nin kalbi burada atmaya başlıyor.

Bu cadde, yan yana dizilmiş barlar, publar, kulüpler ve kafelerle dolu. Gençler ve turistler başta olmak üzere, herkesin gece eğlenmek için geldiği yer burası. Müzik türleri de oldukça çeşitli; canlı Sırp folk müziği çalan mekanlardan, modern elektronik müziğe kadar her şeyi bulabilirsin. Buranın en güzel yanı, herkesin sokakta, ayakta sosyalleşiyor olması. Enerji çok yüksek ve samimi.

Ancak, unutmamalıyız ki bu cadde sadece gece hayatından ibaret değil. Gündüz saatlerinde de buradaki kafelerde oturup keyifli bir kahve molası verebilir, öğle yemeği yiyebilirsin. Özellikle renkli cepheleri ve ilginç dekorasyonlarıyla bu barlar, gündüz de fotoğraf çekmek için harika bir fon oluşturuyor.

Novi Sad genel olarak çok güvenli bir şehir olsa da, gece geç saatlerde kalabalık mekanlarda her zaman dikkatli olmakta fayda var. Mekanların giriş ücretleri genelde olmuyor, ama bazı kulüplerde hafta sonu DJ performansları için küçük bir ücret talep edilebilir.

11. Limanski Park: Dinlence ve Aktif Yaşam Merkezi

Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listende, yerel halkın spor yaptığı, güneşlendiği ve etkinliklere katıldığı bu büyük park kesinlikle yer almalı. Limanski Parkı, ismini şehrin Liman (Liman/Port) adı verilen modern mahallelerinden alıyor ve şehrin en büyük parklarından biri. Tuna Nehri’ne oldukça yakın bir konumda yer alması, ona ferah bir atmosfer katıyor.

Ben burada, özellikle hafta sonları, Sırpların aktif yaşam tarzına şahit olmuştum. Park, koşu ve bisiklet yolları, açık hava spor tesisleri (street workout parkları), çocuk oyun alanları ve geniş piknik alanlarıyla dolu. Eğer gezin sırasında biraz spor yapmak veya sadece çimlere uzanıp güneşlenmek istersen, burası sana o imkanı sunar.

Limanski Park, Novi Sad Çocuklarla Yapılacak Şeyler arasında Ştrand plajından sonra en iyi ikinci yer. Çok sayıda oyun alanı var ve geniş yeşil alanlarda koşup oynamaları için güvenli bir ortam sunuyor. Aileler genellikle buraya gelip tüm günü keyifli bir şekilde geçiriyor.

Kültürel Not: Bu park, bazen açık hava etkinliklerine ve daha küçük müzik festivallerine de ev sahipliği yapıyor, bu da onu sadece bir dinlence alanı değil, aynı zamanda şehrin kültürel yaşamının bir parçası yapıyor.

12. Novi Sad Sinagogu (Novosadska Sinagoga): Mimari ve Hoşgörü Mirası

Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listenin en zarif mimari duraklarından biri şüphesiz Sinagog. Şehir merkezinde, Jevrejska (Yahudi) Caddesi üzerinde yer alan bu yapı, sadece bir ibadethane değil, aynı zamanda şehrin bir zamanlar ne kadar büyük ve canlı bir Yahudi cemaatine ev sahipliği yaptığının da sessiz bir anıtıdır.

Sinagog, 20. yüzyılın başlarında (1909) inşa edilmiş ve Macar Art Nouveau (Secession) stilinin en güzel örneklerinden biri olarak kabul ediliyor. Ben bu binanın dış cephesindeki detaylara, renkli tuğla işçiliğine ve o kendine has süslemelere bayılmıştım. İnan ki, cephedeki o geometrik desenler ve zarif kuleler, gerçekten görülmeye değer.

Bugün maalesef Novi Sad‘daki Yahudi nüfusu oldukça azalmış durumda. Bu nedenle Sinagog, genellikle ibadet amacıyla kullanılmıyor. Daha çok konserler, tiyatro oyunları ve kültürel etkinlikler için bir salon olarak hizmet veriyor. Bu, yapının hayatta kalması ve şehrin kültürel yaşamına katkıda bulunması açısından önemli. Novi Sad‘ın bu hoşgörülü yapısı, farklı inançların ve kültürlerin izlerini bu kadar belirgin bir şekilde korumasına olanak tanıyor.

Sinagog’un içini gezmek istersen, etkinlik takvimini kontrol etmelisin. Bazen özel turlar veya sergiler düzenleniyor. Dışarıdan görmek bile, o Art Nouveau mimarisinin zarafetini yakalamak için yeterli.

13. Sırbistan Ulusal Tiyatrosu (Srpsko Narodno Pozorište): Kültürün Sahnesi

Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listesinde sanatın ve kültürün nabzını tutmak isteyenler için Sırbistan Ulusal Tiyatrosu vazgeçilmez bir durak. Burası sadece bir tiyatro binası değil, aynı zamanda Sırp kültürünün modernizasyonunda ve ulusal bilincin gelişiminde kilit rol oynamış bir kurum.

Bu tiyatro, 1861 yılında kurulmuş olup, Sırpların en eski ve en prestijli profesyonel tiyatrosudur. Ben ilk gördüğümde modern, hatta biraz ‘Brutalist’ mimarisiyle dikkatimi çekmişti. Günümüzdeki devasa bina, 1981 yılında inşa edilmiş, eski zarif yapının yerini almış. Belki eski binaların o tarihi dokusunu arayabilirsin, ama bu modern yapı, kurumun önemini ve büyüklüğünü yansıtıyor.

Tiyatro, opera, bale ve drama gibi çeşitli sahne sanatlarına ev sahipliği yapıyor. Novi Sad‘ın “Sırp Atinası” unvanını pekiştiren bu kurum, bölgenin kültürel gücünü gösteriyor. Eğer Sırpça biliyorsan veya sadece atmosferi deneyimlemek istersen, mutlaka bir gösteri yakalamaya çalışmalısın. Bilekleri oldukça uygun fiyatlı oluyor (Avrupa standartlarına göre).

Eğer içeriye bilet alamasan bile, binanın önündeki geniş meydan (Pozorišni Trg) oldukça hareketli. Burada vakit geçirmek, çevresindeki kafelerde oturmak da şehrin kültürel akışını hissetmek için güzel bir seçenek.

14. Futoški Park (Futoški Park): Huzurlu Bir Kaçış Noktası

Novi Sad’da Yapılacak Şeyler arasında, şehir merkezinin biraz dışındaki bu huzurlu park, yerel halkın en sevdiği dinlenme yerlerinden biri. Tuna Parkı veya Limanski Parkı kadar merkezi olmasa da, Futoški Parkı’nın kendine has bir cazibesi var. Benim gözümde burası, şehrin gürültüsünden gerçekten uzaklaşabileceğin, daha sakin ve daha “gizli kalmış” bir vaha gibi.

Park, 20. yüzyılın başlarında kurulmuş ve eski bir ormanlık alandan dönüştürülmüş. Parkın en dikkat çekici özelliği, Novi Sad’ın eski ve ünlü kaplıca ve banyo tesisi olan “Futoški Dvorac”ın (Futoški Şatosu) hemen yanında yer alması. Bu tarihi yapı, parka özel bir atmosfer katıyor. Yürüyüş yolları, eski ağaçlar ve geniş çimenlik alanlar; burayı piknik yapmak, koşu yapmak veya sadece doğanın sesini dinlemek için mükemmel bir yer yapıyor.

Burası da Novi Sad Çocuklarla Yapılacak Şeyler listeniz için harika. Oyun alanları daha az merkezi olduğu için belki daha sakin olabilir ve çocukların daha rahat hareket etmesi için geniş bir alan sunar.

15. Petrovaradin Kale Dehlizleri (Tunnels): Yer Altındaki Tarih

Novi Sad’da Yapılacak Şeyler arasında, şehirle ilgili en ilginç hikayeleri dinleyebileceğin yer, Petrovaradin Kalesi’nin altındaki dehlizlerdir. Kalenin kendisi görkemli olsa da, asıl stratejik dehası yerin altında saklı.

Kale, 18. yüzyılda Habsburglar tarafından inşa edilirken, sadece yer üstünde değil, yer altında da karmaşık bir savunma sistemi tasarlanmış. Bu tüneller ve dehlizler (yaklaşık 16 km uzunluğunda bir labirent!), askerlerin gizlice hareket etmesi, cephane depolaması ve düşmanı şaşırtması için kullanılıyordu. Dehlizlerin yapımında kullanılan özel akustiği sayesinde, bazı noktalarda fısıldanan bir ses bile çok uzaklardan duyulabiliyordu. Bu askeri mühendislik harikası, kaleyi Tuna üzerindeki en önemli savunma noktalarından biri haline getirmiş.

Dehlizlerin sadece küçük bir kısmı (yaklaşık 1 km) turistler için rehber eşliğinde ziyarete açık. Buraya bireysel olarak giremezsin, güvenlik nedeniyle mutlaka rehberli bir tura katılmalısın. Turlar genellikle kalenin saat kulesi yakınından başlıyor. Ben gezerken o nemli, karanlık ve hafif ürkütücü atmosferi çok sevmiştim. Rehberin anlattığı hikayeler ve tünellerin stratejik detayları, kaleye bakış açını tamamen değiştiriyor. Novi Sad gezisinin bu gizemli yanını es geçme!

4. Novi Sad Yeme İçme: Mutlaka Denemen Gereken Lezzetler

Sırbistan mutfağı, hem Balkan hem de Orta Avrupa mutfaklarından izler taşıyan, et ağırlıklı ve doyurucu bir mutfaktır. Novi Sad’da bu lezzet geleneği, Voyvodina bölgesinin kendine has tarımsal zenginliği ile birleşiyor. Ben sana söyleyeyim; burada aç kalmak mümkün değil, hatta kilo almadan dönmek zor! Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listende, bu lezzetleri denemek en az Petrovaradin Kalesi’ni görmek kadar önemli! Daha ayrıntılı bir bakış için Novi Sad Yeme İçme Rehberi içeriğimize bakabilirsiniz.

Novi Sad‘da En İyi Kahvaltı Mekanları ve Yerel Lezzetler

Kahvaltı, Sırbistan’da oldukça önemli ve doyurucudur. Ben burada Gibanica (kat kat peynirli börek) yemeye doyamamıştım. Yağlı, çıtır çıtır ve inanılmaz lezzetli! Yanında da Kefir (yoğurt benzeri geleneksel içecek) ya da güçlü bir Sırp kahvesiyle güne enerjik başlayabilirsin.

• Yerel Lezzetler Ne Yenir?

  • Ćevapi: Balkanların vazgeçilmezi. Baharatlı, minik ızgara köfteler. Burada daha çok dana ve kuzu karışımı yapılıyor. Yanında kajmak (hafif ekşi, kaymak benzeri bir krema) ve doğranmış soğanla servis edilir. Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listesinde tadına bakmadan dönme!

  • Pljeskavica: Bizim büyük, dolgun köftemiz gibi düşünebilirsin. Genellikle ekmek arasında, içine peynir, sos ve bolca salata konularak servis edilen bir sokak lezzetidir. Fiyat/performans açısından harikadır.

  • Riblja Čorba: Tuna Nehri kıyısında olduğumuz için balık çorbası. Genellikle acı ve yoğun bir balık suyu ile hazırlanır. Benim gibi balık çorbası sevenler için müthiş bir deneyimdi.

• Restoran Önerileri:

  • Dva Štapića: Eğer Uzak Doğu mutfağına açıksan, şehirdeki popüler ve uygun fiyatlı Çin restoranlarından biri. Yerel lezzetlere ara vermek için iyi bir alternatif.

  • Proleće: Geleneksel Sırp mutfağını, samimi ve yerel bir atmosferde denemek istersen burayı şiddetle öneririm. Porsiyonlar büyük ve fiyatlar uygun.

Fiyat/Performans ve Sokak Lezzetleri

Novi Sad Gezisi Maliyeti ve bütçe konusuna değinecek olursak, özellikle sokak lezzetleri ve fırınlar (Pekara) bütçe dostudur. Bir Pljeskavica için 4-6 € ödeyebilirsin, bu da seni tüm gün tok tutar. Akşam yemeği için orta seviye, güzel bir restoranda (içki hariç) kişi başı 10-20 € civarında bir hesap ödemen beklenir. Para birimi € olarak belirtildi, ancak Sırbistan’ın kendi para birimi Sırp Dinarı (RSD) kullanıldığını unutma, fiyatlar bu para birimi üzerinden hesaplanır, ama gezerken her yerde € kabul edildiğini göreceksin.

• Çocuk Menüsü Olan Mekanlar: Şehir merkezindeki büyük kafeler ve uluslararası mutfak sunan restoranlar genellikle çocuklara uygun menü seçenekleri sunuyor. Ayrıca, Pljeskavica gibi doyurucu sokak lezzetleri de çocuklar için iyi ve pratik seçeneklerdir. Tuna Parkı çevresindeki kafeler, geniş alanları sayesinde aileler için daha rahat oluyor.

Novi Sad’da Yapılacak Şeyler arasında, o meşhur Sırp rakijası (meyve brendisi) denemeyi de unutma! Özellikle ayva ve erik rakijaları çok meşhurdur. Ama dikkat et, oldukça serttirler!

5. Novi Sad Konaklama Rehberi: En İyi Bölgeler ve Otel Tavsiyeleri

Konaklama, gezi deneyiminin kalitesini doğrudan etkiler, değil mi? Ben de Novi Sad‘da kalacak yer seçimi yaparken, önceliğimi her zaman merkeziyet, güvenlik ve atmosfere vermiştim. Sana da hem bütçene hem de gezi amacına en uygun bölgeleri ve ipuçlarını detaylıca anlatacağım. Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listeni gerçekleştirirken, doğru bir konaklama tercihi sana çok zaman kazandıracaktır. Novi Sad konaklama detayları için Novi Sad Konaklama Rehberi içeriğimize göz atın.

Amaçlara Göre Detaylı Bölge Önerileri

Novi Sad‘da kalacak yer seçimi yaparken, üç ana bölgeye odaklanmanı tavsiye ederim. Şehir, genel olarak çok güvenli bir yapıya sahip, yani tehlikeli diyebileceğim bir bölge yok.

• 1. Stari Grad (Eski Şehir Merkezi):

  • Kimler İçin İdeal: İlk kez gelenler, lüks ve konfora düşkün olanlar, romantik çiftler ve her yere yürüyerek ulaşmak isteyenler.

  • Özellikleri: Özgürlük Meydanı ve Tuna Caddesi çevresindeki bu bölge, şehrin kalbi. Tüm tarihi yerlere, en iyi restoranlara ve kafelere birkaç adım mesafede olacaksın. Canlı ama gece geç saatlerde bile gürültüsü rahatsız etmeyecek şekilde huzurlu. Buradaki otel ve daireler genellikle daha yüksek fiyatlıdır, ancak sundukları kolaylık tartışılmaz.

  • Öneri (Lüks/Butik): Merkezi bir butik otel veya meydan manzaralı bir daire (Airbnb).

• 2. Grbavica:

  • Kimler İçin İdeal: Aileler, ekonomik konaklama arayanlar ve yerel yaşama daha yakın olmak isteyenler.

  • Özellikleri: Şehir merkezinin hemen güneyinde yer alan bu bölge, daha çok yerel halkın yaşadığı, modern binaların ve iyi ulaşım imkanlarının olduğu bir mahalle. Merkeze yürüyerek 15-20 dakikada ulaşabilirsin. Konaklama fiyatları Stari Grad’a göre daha uygundur. Sakinliği ve parklara yakınlığı sayesinde aile konaklaması için çok uygun.

  • Öneri (Ekonomik/Orta Sınıf): Daha çok hostel ve uygun fiyatlı, geniş daireler bulabilirsin.

• 3. Petrovaradin Kalesi Çevresi:

  • Kimler İçin İdeal: Tarihe ve manzaraya âşık olanlar, huzur arayanlar ve özellikle yaz aylarında EXIT Festivali’ne katılanlar.

  • Özellikleri: Tuna Nehri’nin karşı yakası. Manzara muhteşem! Kalenin hemen altındaki küçük, tarihi Petrovaradin kasabasında konaklamak, sana farklı bir deneyim sunar. Ancak merkeze ulaşım için köprüyü geçmen gerekecek.

  • Öneri (Romantik/Farklı Deneyim): Nehir veya kale manzaralı küçük pansiyonlar.

Otel, Hostel ve Airbnb Önerileri

Novi Sad‘da konaklama seçenekleri oldukça çeşitli. Ben sana samimi bir şekilde söyleyeyim, Avrupa’nın diğer popüler şehirlerine göre fiyatlar çok daha makul.

• Hostel: Eğer tek başına ve bütçe dostu seyahat ediyorsan, Stari Grad çevresindeki hosteller hem sosyal hem de çok temiz. Gecelik fiyatlar 15-25 € civarında.

• Airbnb: Aile veya arkadaş grubuyla seyahat ediyorsan, Airbnb en mantıklı seçenek. Şehir merkezinde çok sayıda modern ve tam donanımlı daire bulabilirsin. Gecelik daire fiyatları 40-70 € arasında değişiyor.

• Otel: Novi Sad‘ın uluslararası otel zincirleri ve yerel 4-5 yıldızlı otelleri, özellikle iş amaçlı seyahat edenler için ideal. Konfor ve hizmet kalitesi oldukça yüksek.

Yukarıda da belirttiğim gibi, Novi Sad çok güvenli bir şehir. Gündüz veya gece fark etmez, merkezde ve çevre mahallelerde rahatça dolaşabilirsin. Ancak her büyük şehirde olduğu gibi, toplu taşımada ve kalabalık yerlerde kişisel eşyalarına dikkat etmelisin.

6. Novi Sad Ulaşım: Şehre Nasıl Gidilir, İçeride Nasıl Gezilir?

Ulaşım, her gezi planının en can alıcı noktası. Novi Sad coğrafi konumu itibarıyla hem Balkanlar’ın hem de Orta Avrupa’nın ortasında bir kavşak noktası gibi duruyor. Benim sana tavsiyem, ulaşım planını yaparken esnek olman ve şehir içinde mümkün olduğunca yürümen. Çünkü Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listesinin büyük çoğunluğu yürüme mesafesinde. Novi Sad ulaşım detayları ve ayrıntılı bilgiler için Novi Sad Ulaşım Rehberi yazımıza göz atın.

Türkiye’den ve Çevre Şehirlerden Ulaşım

Türkiye’den Ulaşım: Ne yazık ki, Novi Sad‘ın kendine ait uluslararası bir havalimanı yok. Şehre ulaşmanın en kolay yolu, yaklaşık 90 km güneyde bulunan Belgrad Nikola Tesla Havalimanı (BEG) üzerinden uçmaktır. İstanbul’dan Belgrad’a direkt uçuşlar bulabilirsin.

• Belgrad Havalimanından Novi Sad’a: Belgrad’a indikten sonra birkaç seçeneğin var:

  1. Havalimanı Transferleri: En konforlu seçenek, özel transfer hizmetleridir. Kapıdan kapıya hizmet alabilirsin.

  2. Otobüs: Havalimanından önce Belgrad ana otobüs terminaline gitmen ve oradan Novi Sad‘a sık kalkan şehirlerarası otobüslere binmen gerekir. Yolculuk yaklaşık 1.5 – 2 saat sürer ve çok ekonomiktir (bilet fiyatları genelde 5-10 € civarındadır).

  3. Tren: Belgrad’dan Novi Sad‘a yeni ve hızlı tren hattı bulunuyor. Bu, karayolu trafiğine takılmadan hızlı ve konforlu bir seçenektir.

  4. Araç Kiralama: Eğer Sırbistan Gezi Rehberi dahilinde ülkenin diğer bölgelerini de (mesela Fruska Gora Milli Parkı) gezmeyi planlıyorsan, Belgrad’da araç kiralama mantıklı olabilir. Uluslararası firmaların yanı sıra yerel firmalar da bulabilirsin. Unutma, otopark merkezde biraz zorlayıcı olabilir.

Çevre Şehirlerden Ulaşım: Budapeşte, Zagreb veya Saraybosna gibi şehirlerden de Novi Sad‘a düzenli otobüs ve tren seferleri bulabilirsin. Özellikle Budapeşte’den ulaşım oldukça kolay ve rahattır.

Şehir İçi Ulaşım ve Gezilecek Yerlere İpuçları

Novi Sad‘ın şehir merkezi (Stari Grad) ve önemli turistik yerlerinin çoğu (Özgürlük Meydanı, Tuna Caddesi, Tuna Parkı) tamamen yürüyerek keşfedilebilir. Zaten Novi Sad’da Yapılacak Şeylerin büyük kısmı merkezi alanda yoğunlaşmıştır.

• Toplu Taşıma (Otobüs): Şehir içi ulaşımın ana damarı otobüslerdir. Biletler oldukça ucuzdur ve doğrudan şoförden nakit olarak alabilirsin (birkaç € cent veya Dinar karşılığı). Otobüsler, Petrovaradin Kalesi ve daha uzak mahallelere (Grbavica, Liman) gitmek için kullanışlıdır.

• Taksi: Taksi kullanmak Avrupa’nın birçok şehrine göre daha uygun fiyatlıdır. Ancak benim tavsiyem, taksimetre açtırdığından emin olman. Özellikle havalimanı veya otogar gibi noktalarda pazarlık yapmaya çalışanları görebilirsin.

• Bisiklet: Novi Sad, düz coğrafyası sayesinde bisikletle gezmeye çok elverişli bir şehir. Tuna Nehri boyunca uzanan bisiklet yolları harikadır. Bazı oteller ve kiralama noktaları bisiklet hizmeti sunuyor.

Turist Kartı/Ulaşım Kartı Bilgisi: Belgrad’daki gibi kapsamlı bir turist ulaşım kartı Novi Sad‘da yaygın değil. Genellikle tek kullanımlık otobüs biletleri veya günlük biletler yeterli olacaktır, çünkü dediğim gibi merkezde yürümek en güzelidir.

7. Novi Sad‘ı Keşfet: 3 Gün Nasıl Geçirilir? (İdeal Rota)

Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listesi gerçekten uzun, değil mi? Bu yüzden şehri koşturmadan, sindire sindire gezmek için ideal süre bence 3 gündür. Sana, şehirdeki tarihi, kültürel ve doğal güzellikleri en verimli şekilde görebileceğin bir rota hazırladım. Bu, aynı zamanda Novi Sad’ın tam kapsamlı gezi rehberinin özeti gibi olacak.

Günlük Gezi Planları ve Mantıklı Rota

Alternatif Aktiviteler ve Çevredeki Şehirler

Eğer Novi Sad’a dört gün veya daha fazla ayırırsan, çevredeki yerleri de keşfetmelisin. Sırbistan’ın bu bölgesi, günübirlik geziler için harika fırsatlar sunar.

• Fruska Gora Milli Parkı: Novi Sad’ın hemen güneyinde yer alan bu yemyeşil dağ, Fruska Gora Manastırları ile meşhurdur. 16 farklı Ortodoks manastırını barındırır. Tarih, doğa yürüyüşleri ve huzur arayanlar için mükemmel bir kaçış noktasıdır.

• Sremski Karlovci: Novi Sad’a otobüsle sadece 15-20 dakika uzaklıktaki bu tarihi kasaba, Sırp kültürünün ve Ortodoks inancının merkezi olmuştur. Barok mimarisi ve meşhur şarap mahzenleriyle (özellikle Bermet şarabı) ünlüdür. Mutlaka bir şarap tadımı yapmalısın!

• Belgrad: Eğer Belgrad’a daha önce gitmediysen, bir gününü hızlı trenle Belgrad’a ayırıp Kalemegdan Kalesi’ni görebilirsin.

Bu detaylı günlük plan, Novi Sad’da Yapılacaklar listenin ne kadar çeşitli olduğunu gösteriyor. Gezinin her anını planladık!

8. Novi Sad Alışveriş ve Hediyelikler: Yanında Götürmen Gerekenler

Bir geziyi tamamlamanın en keyifli yollarından biri de, o şehre ait küçük bir anıyı yanında getirmektir. Novi Sad’da alışveriş, büyük bir metropoldeki gibi çılgın markaların peşinden koşmak yerine, daha çok yerel, otantik ve kültürel ürünlere odaklanmak demek. Ben sana söyleyeyim; burada bulacakların, ruhu olan şeyler.

Ayrıntılı alışveriş bilgileri ve harcama tutarları için Novi Sad Günlük Harcamalar ve Novi Sad Alışveriş Rehberi içeriklerine bakabilirsiniz.

Şehre Özgü Ürünler ve Hediyelik Önerileri

Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listende, alışverişi sona bırakmanızı tavsiye ederim, böylece bütçenin son durumunu da görmüş olursun.

• Rakija (Meyve Brendisi): Sırbistan’ın milli içkisi Rakija’yı almadan dönmek olmaz. Özellikle Novi Sad ve Voyvodina bölgesi, erik (šljivovica), ayva (dunjevača) ve kayısı gibi meyvelerden yapılan Rakija’larda çok meşhurdur. Yerel pazarlarda veya özel dükkanlarda el yapımı, kaliteli şişeler bulabilirsin. Unutma, bu, sadece bir içki değil, aynı zamanda bir Sırp geleneğidir.

• Bermet Şarabı: Günübirlik gezide bahsettiğimiz Sremski Karlovci’ye özgü, tatlı ve baharatlı özel bir şaraptır. Tarihi bir tadı vardır. Eğer şaraptan anlıyorsan, bu otantik lezzeti mutlaka denemeli ve birkaç şişe almalısın.

• Kajmak ve Bal: Eğer paketlemesi uygunsa, Sırp mutfağının vazgeçilmezi olan Kajmak (kaymağa benzer) ve bölgenin doğal balları (özellikle Fruska Gora çevresinden) harika gurme hediyeliklerdir. Merkez pazarlarda taze taze bulabilirsin.

• El Sanatları ve Tablolar: Petrovaradin Kalesi’nin altındaki stüdyolarda ve Tuna Caddesi çevresindeki butiklerde yerel sanatçıların el yapımı takılarını, seramiklerini ve Tuna Nehri manzaralı küçük tablolarını görebilirsin. Bunlar, Novi Sad’ın sanat ruhunu taşıyan en güzel hediyeliklerdir.

Alışveriş Mekanları İpuçları

• Pazarlar (Futoška Pijaca): Şehrin en canlı ve büyük pazarı Futoška Pijaca’dır. Burada taze meyve, sebze, peynir ve bal gibi yerel ürünleri en uygun fiyatlarla bulabilirsin. Yerel hayatı gözlemlemek için de harika bir yer.

• Promenada Alışveriş Merkezi: Eğer uluslararası markaları ve modern bir alışveriş deneyimini arıyorsan, Liman bölgesindeki Promenada AVM’yi ziyaret edebilirsin. Burası, Novi Sad’ın en büyük ve modern alışveriş merkezidir.

• Tuna Caddesi ve Zmaj Jovina: Daha butik dükkanlar, kitapçılar ve sanat galerileri için şehir merkezinin bu iki ana caddesi idealdir.

9. Novi Sad Geceleri: Eğlencenin Kalbi Nerede Atıyor?

Eğer bir Balkan şehrine gelmişsen, eğlence hayatının ne kadar canlı ve tutkulu olduğunu bilirsin. Novi Sad da bu konuda kesinlikle beklentiyi karşılıyor! Geceleri, gündüzkü o sakin ve huzurlu atmosferini bırakıp, bambaşka bir enerjiye bürünüyor. Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listende, mutlaka bir akşamını yerel halkla eğlenmeye ayırmalısın.

Novi Sad eğlence ve gece hayatı için detaylar Novi Sad Gece Hayatı yazımızda.

Barlar, Kulüpler ve Canlı Müzik Alanları

Novi Sad’ın gece hayatı, genellikle iki ana bölgede yoğunlaşıyor: Laze Telečkog Caddesi ve biraz daha alternatif, yeni yerler.

• Laze Telečkog Caddesi: Daha önce bahsettiğim gibi, burası şehrin resmi eğlence merkezi. Yan yana dizilmiş irili ufaklı barlar, publar ve kulüplerle doludur.

  • Farklı Tarz Mekanlar: Burada canlı Sırp müziği (biraz folk, biraz pop karışımı) çalan mekanlardan, daha çok yabancı turistlerin ve gençlerin tercih ettiği uluslararası pop ve rock çalan pub’lara kadar her şeyi bulabilirsin. Benim tavsiyem, içeri girip atmosferini beğenmediğin bir yerden hemen çıkıp bir sonrakini denemek. O anki ruh haline göre seçim yapabileceğin sonsuz çeşitlilik var.

  • Giriş Ücretleri: Genellikle barların giriş ücreti yoktur. Ancak hafta sonu popüler kulüplerde veya özel DJ performanslarının olduğu gecelerde sembolik bir giriş ücreti (3-5 €) talep edilebilir.

• Çin Mahallesi (Kineska Četvrt): Eğer daha alternatif, underground ve sanatsal bir gece arıyorsan, buraya gelmelisin. Burada daha çok elektronik müzik, indie rock veya deneysel müzik çalan barlar ve etkinlik alanları bulabilirsin. Bu bölge, özellikle genç sanatçıların ve hipster topluluğunun takıldığı, cool bir atmosfer sunuyor.

Güvenli Eğlence İpuçları ve Aileler İçin Saat Önerileri

• Güvenli Eğlence İpuçları: Novi Sad çok güvenli bir şehir. Gece geç saatlerde bile merkezde dolaşmakta bir sorun yaşamazsın. Yine de, eğlenirken alkol tüketimine dikkat et ve barlarda kişisel eşyalarını göz önünden ayırma. Taksi kullanacaksan, telefon uygulamaları veya bilinen taksi duraklarını tercih et.

• Aileler İçin Uygun Saat Önerileri: Novi Sad’da Yapılacak Şeyler arasında, çocuklarla gece eğlencesini deneyimlemek istersen, akşam erken saatlerde (18:00-20:00) Tuna Caddesi üzerindeki sakin kafe ve restoranları tercih etmelisin. Laze Telečkog Caddesi, akşam 22:00’den sonra hareketlenmeye başlar ve aileler için uygun bir atmosfer sunmaz.

Unutma, Sırplar sosyalleşmeyi çok seviyor. Eğlence, genelde uzun ve içten sohbetlerle başlar ve müzikle doruğa ulaşır. Bu samimi atmosferin tadını çıkar!

10. Novi Sad Gezisi Sonrası Yorumlar ve Tüyolar

Eğer bu rehberin en başından beri benimle birlikte Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listesini incelediysen, artık bu şehrin ruhunu az çok hissetmiş olmalısın. İnan bana, benim bu şehre karşı duyduğum hisler, kağıt üzerindeki bilgilerden çok daha derin. Ben burayı gezerken, sürekli bir “iyi ki gelmişim” duygusu yaşadım.

Geziden Çıkarılan Dersler ve Zorlayan Şeyler

Novi Sad benim için huzurun ve kültürel zenginliğin mükemmel karışımıydı. Ama her gezide olduğu gibi, burada da karşılaştığım birkaç durum oldu:

• Zorlayan Şeyler: Şehir genelinde İngilizce yaygın olsa da, özellikle yaşlı nesille veya küçük yerel dükkanlarda iletişim kurmakta bazen zorlandım. Ama samimi bir gülümseme ve vücut dili, her zaman işe yaradı! Ayrıca, şehir merkezinde nadir de olsa park yeri bulmak biraz baş ağrıtıcı olabilir, bu yüzden toplu taşımayı veya yürümeyi tercih etmek mantıklı.

• Yapılmaması Gerekenler: Sakın Ola ki, Petrovaradin Kalesi’ne sadece gündüz gitme! Akşamüstü, gün batımı manzarası için orada olmalısın. O anı kaçırırsan, Novi Sad gezisinde büyük bir eksiklik hissedebilirsin. Ayrıca, Sırp rakijasını aç karnına içmeye kalkma! Oldukça serttir, yanında mutlaka bir şeyler atıştır.

Novi Sad “Gitmeye Değer mi?”

Gelelim en kritik soruya: Novi Sad gitmeye değer mi? Kesinlikle, hem de nasıl!

Eğer aradığın şey, Balkanlar‘ın dinamizmini, Avrupa‘nın zarafetiyle birleştiren, bütçeni çok zorlamayacak, huzurlu ve bol bol kültürel keşif yapabileceğin bir şehir ise, cevabım büyük bir Evet. Burası, Belgrad’ın karmaşasından ve popülaritesinden uzak, kendi kimliğini korumuş, Tuna kıyısında nefes alan, samimi bir dost gibi.

Ekonomik Açıdan: Novi Sad gezisi maliyeti, Batı Avrupa şehirlerine kıyasla oldukça düşüktür. Yeme-içme, konaklama ve ulaşım fiyatları makul seviyededir. Yani Euro bazında, paranızın karşılığını fazlasıyla alırsınız.

Bu şehir sana sadece güzel manzaralar sunmayacak; aynı zamanda Tuna Nehri’nin dinginliğiyle ruhunu dinlendirecek. Sokaklarında yürürken, sanki 19. yüzyılın o entelektüel atmosferi hala havada asılı kalmış gibi hissedeceksin. Bence Novi Sad’da Yapılacak Şeyler listesi, yeni anılar biriktirmek ve güzel insanlar tanımakla ilgili.

Hadi, daha ne duruyorsun? Biletini al ve bu güzel maceraya atıl!